Jakie wskaźniki lean możesz wdrożyć w swojej firmie? Część 1
W jednym z poprzednich artykułów pisaliśmy o tym, jakie powinny być cechy dobrego wskaźnika oraz jakich wskaźników unikać. Omawialiśmy wtedy, w jaki sposób zbudować kokpit, który pozwoli na dostęp do najważniejszych mierników i pozwoli lepiej zarządzać firmą. Tym razem chcielibyśmy zaprezentować wskaźniki dotyczące wdrożenia lean. Z tego artykułu dowiesz się, jak mierzyć, czy wprowadzane zmiany przynoszą pożądany skutek. To pierwszy artykuł w serii. W kolejnych poruszymy szczegółowo wskaźniki w kolejnych obszarach lean.
Lean – to się mierzy
Jedno z pytań, jakie często słyszymy, dotyczy tego, jak sprawdzić, czy lean, wprowadzony w firmie działa. Najczęściej odpowiadamy w prosty sposób – to da się sprawdzić dzięki zastosowaniu odpowiednich wskaźników. To, jakie mierniki zostaną wykorzystane, można ustalić jeszcze przed wdrożeniem usprawnień w firmie. Zazwyczaj wszystkich narzędzi lean nie wdraża się w jednej chwili. Właśnie dlatego warto również ustalić, od jakiego obszaru najlepiej zacząć.
Lean – główne obszary
W teorii oraz przede wszystkim w praktyce lean można wyróżnić sześć głównych celów, do których należy dążyć przy wprowadzaniu usprawnień. Należą do nich:
- procesy ciągłego doskonalenia,
- wielozadaniowe zespoły,
- eliminowanie czynności niedających tzw. wartości dodanej,
- dostawy na czas (just in time),
- integracja dostawców.
Do każdego z powyższych obszarów można przyporządkować konkretne wskaźniki, które będą informować, czy wdrożenie narzędzi i metod lean zmierza w dobrym kierunku. Ponadto dzięki istnieniu tych wskaźników, można określić, kiedy zmianę w danym zakresie uznamy za sukces.
W jednej z prac badawczych (patrz bibliografia) wyróżniono kilka wskaźników, dotyczących każdego ze wspomnianych wyżej obszarów (celów) lean, które można wdrożyć. W tym artykule szczegółowo omówimy te obejmujące ciągłe doskonalenie. Kolejne artykuły będą poruszać wskaźniki związane z innymi obszarami (zapisz się do newsletter, aby nie przegapić kolejnych merytorycznych tekstów).
Czym jest ciągłe doskonalenie?
Ciągłe doskonalenie to proces, który polega na nieustannym szukaniu lepszych sposobów produkcji i świadczenia usług oraz poprawie jakości samych produktów (lub usług). Wymaga udziału i zaangażowania wszystkich pracowników, którzy mogą zaproponować usprawnienie danego procesu. Doskonalenie w firmie obejmuje m.in. ciągłą obserwację, szukanie problemów i ich analizę, przygotowanie rozwiązania, wdrożenie oraz standaryzację.
Jak mierzyć ciągłe doskonalenie?
Pierwszy wskaźnik, który powie nam, jak działa proces ciągłego doskonalenia w firmie, to liczba sugestii pracowniczych na pracownika rocznie. Im więcej sugestii, tym bardziej pewni jesteśmy, że pracownicy rozumieją na czym polega idea ciągłego doskonalenia. Możemy również wnioskować, że zgłaszanie swoich pomysłów jest faktycznie dobrze zorganizowane. Co oznacza, że osoby zainteresowane podzieleniem się swoim usprawnieniem wiedzą, gdzie mogą je zgłosić i nie stanowi to dla nich problemu. Drugim wskaźnikiem jest procent wprowadzonych sugestii. Informuje on o tym, jakiej jakości są złożone wnioski, ale przede wszystkim o tym, czy są one rozważane przez managerów jako poważne i potencjalne sposoby zmiany w danym procesie lub stanowisku.
Kolejnym wskaźnikiem, o którym możemy mówić w kontekście ciągłego doskonalenia, są zyski, jakie wynikają z wprowadzonych implementacji. To wskaźnik, który bardzo dobrze przemawia do wyobraźni zarówno kierownictwa, jak i pracowników. Pokazuje, że praca nad usprawnieniem procesu produkcji ma znaczenie i wpływa na koszty, jakie fabryka ponosi w związku z tym obszarem. Dla pracownika, który zgłosił pomysł, może to być powód do dumy oraz motywacja do dalszego szukania usprawnień. Oczywiście tylko przy odpowiednim docenieniu i reakcji ze strony przełożonych.
Ciągłe doskonalenie a jakość
Jedną z technik procesu ciągłego doskonalenia jest zaangażowanie pracowników liniowych w identyfikację i korygowanie wadliwych części, aby zminimalizować nakłady na pracę działu kontroli jakości. W niektórych fabrykach pracownicy mogą zasygnalizować konieczność zatrzymania linii produkcyjnej lub nawet wyłączyć ją sami. Wszystko po to, aby wadliwe części nie przeszły do kolejnego etapu produkcji. W tym aspekcie jedną z miar, którą można zastosować, jest liczba pracowników zaangażowanych w kontrolę gotowych produktów.
Wśród wskaźników, które mówią o ciągłym doskonaleniu wyróżniono również procent czasu, w którym maszyny nie pracują z powodu awarii. W tym obszarze pożądane są niskie wyniki. Oznaczają one, że wyciąga się wnioski z poprzednich awarii i dąży do ich całkowitego wyeliminowania.
Podsumowanie
Ciągłe doskonalenie to proces, z którego sprawę muszą zdawać sobie zarówno pracownicy jak i managerowie. To właśnie kadra, zarządzająca wyższego i niższego szczebla, powinna dbać o właściwe zrozumienie i rozwój zarówno załogi, systemu usprawnień jak i procesów. To jedna z podstawowych zasad metodologii lean, która, wdrożona w odpowiedni sposób, wpłynie na poprawę wszystkich wymienionych wyżej wskaźników.
Często słyszymy, że ciągłe doskonalenie to tylko filozofia postępowania, której jednak nie da się zmierzyć. Mamy nadzieję, że powyższym artykułem przekonaliśmy Cię, że faktycznie istnieją przydatne wskaźniki, które można zastosować, aby sprawdzić działanie procesów ciągłego doskonalenia.
Zmierzymy się z Twoim problemem
Jeżeli jesteś zainteresowany(a) wdrożeniem metodologii lean w swojej firmie, zapraszamy do współpracy. Szczególnie teraz, kiedy wiesz, jak zmierzyć naszą pracę. Pomogliśmy już wielu firmom rodzinnym w zmniejszeniu ilości awarii maszyn oraz w zwiększeniu zaangażowania pracowników w poprawę procesów w firmie, a co za tym idzie w zyskach (więcej o naszej pracy przeczytasz tutaj). Napisz nam, jak możemy pomóc Twojej firmie i zyskaj bezpłatną konsultację (napisz tutaj.)
Źródła:
Sanchez, A. M., & Pérez, M. P. (2001). Lean indicators and manufacturing strategies. International Journal of Operations & Production Management.
Przeczytaj także:
