Jak lean management pomaga motywować pracowników?

Jak wynika z naszych doświadczeń lean management faktycznie pomaga, zwiększyć konkurencyjność, zmniejszać straty i poprawiać funkcjonowanie firmy. Jest to bardziej widoczne i łatwiejsze do osiągnięcia, w przedsiębiorstwach, gdzie zarządzający nie skupiają się na wdrażaniu konkretnych narzędzi, ale na ludziach w nich pracujących. Podobnego zdania są również naukowcy zajmujący się tymi problemami. Zanim szerzej opiszemy, jak lean management pomaga motywować pracowników, przedstawimy, jak należy rozumieć to pojęcie.

Co to jest motywacja?

Według psychologów motywacja jest to stan, dzięki któremu mamy gotowość do wykonania jakiegoś działania. Wynika ono z potrzeby. Jeśli chce nam się pić, podejmujemy kroki, aby zaspokoić pragnienie – kupujemy wodę lub sięgamy po herbatę. Zazwyczaj, napój pijemy tak długo, aż zaspokoimy tę potrzebę. W tym przykładzie kryją się również podstawowe elementy procesu motywacji, czyli uruchamianie działania (np. wstaję zza biurka, żeby znaleźć coś do picia), podtrzymywanie (piję, dopóki czuję pragnienie) i kończenie zadania (odkładam szklankę, kiedy już nie chcę więcej pić). Sięgnięcie po butelkę z wodą nie jest skomplikowanym zachowaniem. Znacznie bardziej złożony jest problem motywacji w miejscu pracy.

Motywacja w pracy

Z pewnością, tym co skłania większość z nas do pracy jest otrzymywane co miesiąc wynagrodzenie. Jednak jak się okazuje, często same pieniądze nie są wystarczające do tego, aby pracownik czuł się w pełni zmotywowany i zaangażowany w swoje obowiązki [2]. Człowiek spędza sporą część swojego życia w pracy, więc nic dziwnego, że w tym czasie pojawiają się u niego również inne potrzeby. Próbą ich opisania zajęli się Hackman i Oldman, którzy stworzyli model składający się z pięciu czynników wpływających na poprawę motywacji i satysfakcji z zatrudnienia. Są to:

Różnorodność umiejętności. Jest to stopień w jaki praca daje możliwość wykorzystania posiadanych zdolności i pozwala na kontakt z ciekawymi wyzwaniami.
Utożsamianie się z zadaniami, czyli umożliwienie wykonania zadania całościowo, od początku do końca. Dzięki temu pracownik, ma możliwość zobaczenia wyniku końcowego swojej działalności w firmie.
Znaczenie zadania, czyli stopień, w jaki wyniki aktywności zawodowej, wpływają na pracę (lub życie) innych osób.
Autonomia – odnosi się do tego, czy stanowisko daje niezależność w planowaniu, czy pracownik może sam podejmować decyzje, czy ma wpływ na metody wykonania zadania.
Informacje zwrotne, czyli czy pracownik otrzymuje jasne i konkretne komunikaty odnośnie wykonywanych działań.

Czy lean management wspiera motywację?

Z badań przeprowadzonych przez Nestora Baidesa i José Moyano-Fuentesa ze Szkoły Biznesu w Argentynie [3] wynika, że im wyższy był stopień wdrożenia lean management w firmie, tym pracownicy funkcjonowali w niej lepiej oraz w większym stopniu samodzielnie podejmowali decyzje. Okazało się również, że poziom implementacji szczupłego zarządzania wiąże się z wyższą motywacją do pracy. Pytanie, w jaki sposób lean management może poprawiać chęci zatrudnionych osób do wykonywania obowiązków? .

Które elementy motywacji wspiera lean?

Ważnym elementem wprowadzenia lean w organizacji jest, jak już wiesz ze wstępu, zaangażowanie pracowników w cały proces. To będzie miało również kluczowe znaczenie przy poprawie pozapłacowej motywacji. Przyjrzyjmy się, jak poszczególne elementy, ze wspomnianego modelu Hackmana i Oldmana, mogą wspierać szczupłe zarządzanie.

Różnorodność umiejętności

Po pierwsze sama realizacja i zaangażowanie w implementację lean management będzie dla pracowników odskocznią od codziennych obowiązków. Codzienna aktywność potrafi być żmudna i nudna. Jednak dodanie opcji zastanowienia się, jak ją usprawnić, może zostać uznana za zwiększenie jej różnorodności. Pozwoli na to, chociażby, dobrze przygotowany program sugestii pracowniczych, który zachęci do szukania optymalizacji linii produkcyjnych czy procesów usługowych. Kto wie, może jednym z pomysłów będą szkolenia, które dadzą szansę na częstszą zmianę stanowisk pracy?

Utożsamianie się z zadaniami

Dla szczupłego zarządzania bardzo ważne jest podejście procesowe. Używając tzw. mapowania strumienia wartości, tworzy się szczegółowy schemat, pokazujący poszczególne elementy funkcjonowania całej firmy. Często niemożliwe jest lub mało optymalne, aby jedna osoba mogła wykonać zadanie od początku do końca. Jednak zdanie sobie sprawy, z tego, że jest się częścią procesu wpływa na identyfikację z zdaniem.

Znaczenie zadania

Rozumienie całego procesu i pokazanie, że każdy ma w nim ważną rolę, pomaga nie tylko w utożsamianiu się, ale również pomaga dostrzec znaczenie zadania dla innych pracowników. Pokazuje, że wykonanie nawet najprostszej czynności na linii produkcyjnej, ostatecznie pozwala handlowcowi sprzedać produkt, a firmie zarobić. Nie należy również zapominać, że ostatecznym odbiorcą produktów jest klient. Jego zadowolenie z jakości i terminowości również pozwala poprawić znaczenie, tego co robi na co dzień pracownik.

Autonomia

W podniesieniu poziomu autonomii, pomóc mogą również metody lean wspierające dzielenie się pomysłami na usprawnienia. Natomiast dzięki wprowadzeniu do firmy KPI, czyli kluczowych wskaźników efektywności, pracownicy będą sami mogli podjąć niektóre decyzje. To zwiększy ich sprawczość i pomoże w osiągnięciu wyższej satysfakcji i motywacji.

Informacje zwrotne

Dobrze wprowadzony lean w przedsiębiorstwie podkreśla znaczenie informacji zwrotnych. Jeżeli pracownik zgłosi pomysł na poprawienie swojego stanowiska, dobrze jest mieć przygotowaną procedurę, co dalej się z nim dzieje. Jeżeli idea nie będzie mogła być wprowadzona, warto dać znać o tym pomysłodawcy. Podobnie jest z obowiązkami wykonywanymi na co dzień. Dobrym rozwiązaniem jest na przykład możliwość śledzenia przez pracowników głównych mierników w firmie takich jak liczby dni bez awarii, czy ilości wytworzonego towaru w ciągu danej doby. Takie całościowe informacje zwrotne często są niezłym motywatorem. Oczywiście należy również zadbać o standardowe rozmowy i oceny okresowe, które najczęściej nadzoruje dział HR.

Jak lean zwiększy motywację w Twojej firmie?

Chcesz, aby Twoi pracownicy byli lepiej zmotywowani, a jednocześnie poprawić efektywność i wydajność produkcji? Zapraszamy na bezpłatną konsultację, podczas której podpowiemy, jak możesz to osiągnąć. Możesz się na nią zapisać poprzez formularz kontaktowy dostępny na tej stronie.

Zobacz również:

Jak lean management może pomóc w sukcesji? Poznaj wyzwania sukcesorów

Rośniemy o 36% rocznie – jakie usprawnienia pozwalają nam osiągać takie wyniki – Case Study POLTRA

7 klasycznych i 2 współczesne marnotrawstwa w firmach produkcyjnych

Metoda Kaizen – więcej niż system sugestii pracowniczych

Źródła

[1] Oláh, J., Szolnok, Á., Nagy, G., Lengyel, P., & Popp, J. (2017). The Impact of Lean Thinking on Workforce Motivation: A Success Factor at LEGO Manufacturing Ltd. Journal of Competitiveness, 9(2).

[2]Aguinis, H., Joo, H., & Gottfredson, R. K. (2013). What monetary rewards can and cannot do: How to show employees the money. Business Horizons, 56(2), 241-249.
[3] Baides, N. R., & Moyano-Fuentes, J. (2012). The influence of the level of implementation of Lean Management on employees: an empirical study. International Journal of Quality and Innovation, 2(1), 61-79.