Wdrożenie lean management w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych. Filozofia szczupłego zarządzania

Słyszałe(a)ś już o lean, ale nie wiesz co to jest? A może jesteś zainteresowany(a) optymalizowaniem i usprawnianiem swojej firmy? Świetnie trafiłeś. Poniżej przeczytasz, kilka zdań o tym, czym jest szczupłe zarządzanie, jak osiągać zadowalające wyniki, jak przyspieszać procesy i eliminować marnotrawstwa. Poznaj zasady lean, metody i narzędzia wykształcone na podstawie tej filozofii i wykorzystywane w procesie produkcji. Dowiedz się więcej o lean management.

Czym jest koncepcja lean management?

Lean management jest to strategiczne podejście do zarządzania organizacją. Koncentruje się na eliminowaniu wszelkich form marnotrawstwa w procesach operacyjnych i działaniach firmy. Termin ten jest głównie kojarzony z japońskim producentem samochodów Toyota, który jako pierwszy wdrożył te zasady w przemyśle motoryzacyjnym. Chociaż samo pojęcie lean management zostało po raz pierwszy użyte w 1988 roku przez (przeczytaj: historia lean management). Co jest głównym celem tej filozofii? Jest to przede wszystkim zwiększenie efektywności operacyjnej firmy i jakości produktów lub usług, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów. Wartością jest dostarczanie klientom dokładnie tego, czego potrzebują, w odpowiednim czasie, bez nadmiernych zasobów czy nadprodukcji.

Koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem oparta na systemie produkcyjnym Toyoty od lat zdobywa zwolenników na całym świecie. Wiele firm korzysta na co dzień ze zdobyczy tej koncepcji poprawiając wydajność i dając wartość dla klienta.

Kluczowe elementy lean management

Eliminacja marnotrawstwa

Jest to centralny punkt szczupłego zarządzania. Marnotrawstwo obejmuje wiele aspektów, takich jak nadmierny stan zapasów, niepotrzebne przemieszczanie się materiałów lub pracowników, nieefektywne procesy, nadmierną produkcję i niepotrzebne opóźnienia. Lean management dąży do minimalizacji tych strat.

Ciągłe doskonalenie (kaizen).

Organizacje, które wdrażają lean stale dążą do ulepszania procesów i metod pracy. To właśnie kaizen zachęca do zaangażowania wszystkich pracowników w identyfikowanie problemów i proponowanie ulepszeń.

Jednoznaczne określenie wartości klienta.

Lean management kładzie nacisk na zrozumienie potrzeb i oczekiwań klientów. Wszystkie działania organizacji powinny być ukierunkowane na dostarczanie wartości klientowi.

Ciągły przepływ.

W lean management dąży się do płynnych procesów, eliminując przestoje i opóźnienia. Procesy produkcyjne lub usługowe są projektowane w sposób umożliwiający ich płynne przepływanie bez zbędnych przestojów.

Zaangażowanie pracowników. Tworzenie kultury organizacyjnej

Pracownicy są traktowani jako kluczowy kapitał organizacji. Lean management zachęca do zaangażowania pracowników w rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji na różnych poziomach organizacji.

Lean management jest używane w różnych sektorach gospodarki, od przemysłu produkcyjnego po lean w usługach, aby osiągnąć lepszą jakość, większą efektywność i wyższe zadowolenie klientów. To podejście wymaga jednak zaangażowania i ciągłego dążenia do doskonalenia, aby odnieść sukces i osiągnąć cele organizacji.

Czy szczupłe zarządzanie w przedsiębiorstwie się wdraża?

To oczywiście zależy od tego, jak zdefiniujemy słowo “wdrażać”. Jeżeli potraktujemy je jako dostarczanie zestawu narzędzi, za pomocą których firma zacznie lepiej funkcjonować, to niekoniecznie będziemy mogli “wdrożyć lean”. Same narzędzia, chociaż stanowią istotną część lean’u, to nie wystarczają do tego, a by transformacja była udana. Do tego trzeba czegoś więcej – ciągłego doskonalenia i zaangażowania pracowników.

Słownik Języka Polskiego definiuje też “wdrażać”, jako “stosować coś w praktyce”. Używając tego opisu słowa, z pewnością możemy dokonywać wdrażania lean.

Podstawowe narzędzia i techniki lean management do eliminacji marnotrawstwa

Poniżej kilka podstawowych narzędzi lean. Klikając w nazwy przejdziesz do szczegółowego artykułu.

5S – pomaga uporządkować stanowisko pracy i wyeliminować marnotrawstwa w 5 krokach.

Kaizen, czyli ciągłe doskonalenie — to podstawowy element kultury lean. Metoda małych kroków czy system sugestii pracowniczych pochodzą właśnie od stosowania tej metody.

SMED — pomaga skracać przezbrojenia w firmach produkcyjnych i usługowych. Optymalizacja może być znacząca — z kilku godzin proces może skrócić się do kilku minut.

Matryca kompetencji — pomaga w zarządzaniu zasobami ludzkimi.

Kanban — system komunikacyjny, który zapewnia ciągłość produkcji lub procesów usługowych.

Just in Time — to podejście w zarządzaniu produkcją, które polega na dostarczaniu surowców, komponentów i zasobów dokładnie wtedy, gdy są one potrzebne, eliminując nadmiar zapasów i minimalizując marnotrawstwo.

Mapowanie strumienia wartości (VSM) — to narzędzie w lean management, które umożliwia wizualizację i analizę pełnego procesu produkcyjnego lub dostarczania usługi w celu identyfikacji marnotrawstwa i optymalizacji wartości dodanej.

Wszystkie te narzędzia mają za zadanie poprawę jakości i zwiększyć konkurencyjność.