Poznaj Wyzwania Nestora związane z sukcesją

Z jakimi wyzwaniami mierzy się nestor w firmie rodzinnej? Część 1 – sukcesja

Niedawno w jednym z naszych artykułów przedstawiliśmy siedem wyzwań, z jakimi mierzy się sukcesor, który przejmuje lub już siedzi za sterami firmy rodzinnej. Opisaliśmy, między innymi, co zrobić, aby zostać zaakceptowanym jako nowy lider oraz aby wprowadzić podejście procesowe. Wspomnieliśmy ponadto o tym, jak zmienić kulturę organizacji i zwiększyć elastyczność firmy (przeczytaj cały artykuł: Jak lean management może pomóc w sukcesji? Poznaj wyzwania sukcesorów.

Tym razem chcemy pochylić się nad nestorem w organizacjach familijnych. Kim on jest? Jakie są jego obawy i wyzwania. To pierwszy z cyklu artykułów na ten temat. Zapraszamy do lektury i dyskusji w mediach społecznościowych.

Kim jest nestor w firmie rodzinnej?

Nestor w firmie rodzinnej to osoba z wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu biznesu rodzinnego, posiadająca ogromną wiedzę i praktykę. Ma także kluczową rolę w zapewnieniu ciągłości funkcjonowania interesu oraz sukcesji. W realiach polskich, to bardzo często osoba, która założyła firmę w latach 90-tych XX wieku, a przez kolejne lata osobiście zarządzała nią i rozwijała. Nestor to też osoba, która myśli już o przekazaniu kierowania przedsiębiorstwem swoim potomkom, a docelowo przejęciu przez nich również własności firmy. Część z nestorów mogła już przekazać niektóre lub całość zadań managerskich dzieciom, ale biznes wciąż jest na ich nazwisko, co daje im pewne możliwości w podejmowaniu decyzji.

Wyzwania nestorów

Poniższa lista wyzwań została opracowana na podstawie ogólnodostępnych raportów. Są one publikowane cykliczne i prezentują wyniki ankiet, które prowadzone są na przedstawicielach firm familijnych. Ponadto analizowaliśmy badania i rozważania naukowe dotyczące przedsiębiorstw rodzinnych. Wszystkie źródła znajdują się na końcu artykułu. Do wiedzy teoretycznej dodaliśmy jeszcze nasze doświadczenie z wieloletniej pracy z nestorami i sukcesorami. Dzięki temu mogliśmy dopisać, w jaki sposób lean management czy zarządzanie wizualne pomagają w radzeniu sobie z przedstawionymi wyzwaniami.

Przekazanie firmy – sukcesja

Jak pokazują badania KPMG [1] , 85% zarządzających w firmach rodzinnych, chce przekazać kierowanie nią swoim dzieciom lub krewnym. 61% nestorów myśli już o przekazaniu także własności firmy młodszym pokoleniom. Z drugiej strony jedynie 8% potencjalnych sukcesorów, chce przejąć firmy po swoich rodzicach [2]. To duża dysproporcja, która stanowi istotne wyzwanie. Ale dlaczego dzieci nie chcą firmy od swoich rodziców? Poniżej kilka powodów.

Wolą zakładać własny biznes

Dzieci właścicieli firm chcą się wykazać przed rodzicami lub po prostu czują potrzebę stworzenia czegoś swojego, na własnych zasadach i zgodnego z ich zainteresowaniami. To zwalnia ich po części z odpowiedzialności i uwalnia od uwikłania w sprawy rodzinno-biznesowe.

Chcą pracować w korporacjach

Często są to osoby dobrze wykształcone, które widzą, że praca w międzynarodowych koncernach jest pod pewnymi względami łatwiejsza. Podejmuje się w nich decyzje, które mają znaczenie tu i teraz, a nie strategiczne. Kadencja w korporacji trwa kilka lat, po czym można zmienić firmę, dla której się pracuje. W firmie rodzinnej zostaje się na lata, odpowiedzialność każdej decyzji jest znacznie większa, bo część pracowników należy do rodziny.

Obawy przed porównaniem

Boją się porównań z ojcem lub matką, którzy zarządzali firmą. Aby do tego nie dopuścić muszą szybko zdobyć autorytet lidera (więcej na ten temat znajdziesz w naszym artykule)

Brak całkowitej kontroli

Nie wierzą, że będą mogli sami podejmować decyzje – część osób zdecydowałaby się na przejęcie firmy, gdyby wiedziała, że będzie w pełni odpowiadać za firmę. Często nie jest to możliwe, ponieważ plan sukcesji, zakłada stopniowe przekazywanie władzy i obowiązków.

Nieprzygotowana firma

Jest jeszcze jeden bardzo istotny powód. Młodsze pokolenie uważa, że firmy ich ojców i matek często nie są dostatecznie nowoczesne i przystosowane do zmieniającego się świata. Trudno nimi zarządzać, ponieważ sporo decyzji opartych jest na intuicji i doświadczeniu nestora. Dostępu do nich nie mają dzieci, więc ich obawa dotycząca tego co robić i jak się rozwijać, jest w pełni uzasadniona. Właśnie dlatego sama firma również powinna się zmienić i przygotować na nowego zarządzającego.

Przygotowanie sukcesora

Poza odpowiednim przygotowaniem organizacji, należy pamiętać również o sukcesorze. Aby chciał przejąć zarządzanie firmą, musi być nią zainteresowany. Nestor nie może zakładać, że to syn lub córka będą w przyszłości stali na czele firmy. Do kwestii sukcesji należy podejść strategicznie. Najlepszym sposobem na to jest przygotowanie odpowiedniego planu sukcesji. Więcej na ten temat napisaliśmy w artykule Sukcesja w firmie rodzinnej – problemy i rozwiązania. Tutaj wspomnimy jedynie, że należy zapewnić dziecku odpowiednią edukację i praktykę. Dobrze jest zapoznawać potencjalnego sukcesora z przedsiębiorstwem od najmłodszych lat i stwarzać warunki do pracy. Wraz ze zwiększeniem zaangażowania, dodawać kolejne obowiązki. Ważne jest też, aby pracownicy znali i cenili przyszłego dyrektora i właściciela.

Jak lean management może pomóc?

Wprowadzenie do firmy szczupłego zarządzania z pewnością przysłuży się nie tylko poprawie wyników i zwiększeniu zysków. Ale także może pomóc w rozwianiu niektórych wątpliwości potencjalnych sukcesorów zwiększając szansę na przejęcie firmy przez członka rodziny.

Przygotowanie firmy

Pisaliśmy, że jedna z obaw dotyczy tego, czy młodsze pokolenie będzie potrafiło odnaleźć się w tradycyjnie zarządzanej firmie – bez biznesowej intuicji i bogatego doświadczenia. Potencjalni sukcesorzy woleliby mieć władzę w firmie, w której wprowadzane są standardy pracy na stanowiskach, gdzie monitoruje się koszty, a decyzje podejmuje się na podstawie wskaźników oraz zgodnie z postawionymi celami. Lean management jest w stanie pomóc w takim unowocześnieniu firmy. Stosując metody 5S, kaizen czy SMED, eliminuje się niepotrzebne procesy, a pozostałe skraca się do niezbędnego minimum. Aby sprawdzić, czy wprowadzone zmiany są skuteczne – stosuje się pomiary i tworzy listę KPI, które mówią o kondycji firmy. Wskaźniki ułatwiają podejmowanie decyzji, kiedy rosną, a sukcesor nie musi się zastanawiać, czy zarządza prawidłowo. Nie jest też zależny od oceny nestora (swojego ojca lub matki). Transformacja firmy, tak aby funkcjonowała w oparciu o dane, zwiększa prawdopodobieństwo, że znajdzie się sukcesor chętny kontynuować wysiłki swojego rodzica.

Zapoznanie z firmą

Lean management to filozofia, z którą potencjalny sukcesor mógł się zapoznać w trakcie studiów i czytać o jej skuteczności. Jeśli tak, to z pewnością już widzi kilka miejsc, gdzie chciałby dokonać zyskownych zmian. Dlatego wdrożenie szczupłego zarządzania, w fabryce czy firmie usługowej, może być też sprawdzianem dla potencjalnego lidera. Warto więc powierzyć taki projekt swojemu dziecku. To doskonała sposobność do poznania firmy i osób w niej pracujących, a także do nawiązywania współpracy z zewnętrznymi doradcami które z pewnością wesprą swoją fachowością.

Lean management w przedsiębiorstwach familijnych

Lean To Win pomaga firmom rodzinnym w usprawnianiu, zarabianiu i przed wyzwaniami, z którymi mierzy się nestor. Posiadamy wieloletnie doświadczenie w realizacji projektów w przedsiębiorstwach familijnych. Znamy ich specyfikę oraz wyjątkowość. Współpracujemy z Inicjatywą Firm Rodzinnych przekazując swoją wiedzę wszystkim zainteresowanym.

Jeśli chcesz lepiej przygotować firmę do sukcesji, usprawnić jej działanie oraz zwiększyć zyski – napisz do nas.